越南和泰国之间的贸易关系并没有停止令人印象深刻的图12,3 tỷ USD trong 7 tháng đầu năm 2025, mà còn mở ra nhiều triển vọng cho tương lai. Với vị trí là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam tại Đông Nam Á, Thái Lan đang đóng vai trò quan trọng trong việc định hình chuỗi cung ứng khu vực và thúc đẩy hợp tác kinh tế song phương. Bài viết này sẽ phân tích sâu hơn về xu hướng phát triển, thách thức, và tiềm năng hợp tác lâu dài giữa hai quốc gia.

Đầu Tư và Hợp Tác Chiến Lược

Bên cạnh kim ngạch thương mại, dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) từ Thái Lan vào Việt Nam đang tăng trưởng mạnh mẽ. Các tập đoàn lớn như Charoen Pokphand (CP), Siam Cement Group (SCG), và Thai Union đã mở rộng đầu tư vào các lĩnh vực nông nghiệp, 食物, xây dựng, và thủy sản. Chẳng hạn, CP Group không chỉ đầu tư vào chăn nuôi và chế biến thực phẩm mà còn tham gia vào các dự án bất động sản và bán lẻ tại Việt Nam. Điều này không chỉ giúp tăng cường năng lực sản xuất của Việt Nam mà còn tạo thêm hàng chục nghìn việc làm và chuyển giao công nghệ hiện đại.

Hợp tác chiến lược giữa hai nước cũng được củng cố thông qua các hiệp định thương mại tự do (FTA) như Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC). Những thỏa thuận này đã giảm thuế quan, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hai nước khai thác tối đa tiềm năng, đặc biệt trong các ngành công nghiệp mũi nhọn như công nghệ, ô tô, và nông nghiệp. Ngoài ra, các cuộc gặp cấp cao giữa lãnh đạo hai nước trong năm 2025 đã nhấn mạnh cam kết tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực mới như kinh tế số và đổi mới sáng tạo.

Thách Thức và Giải Pháp

Dù đạt được nhiều thành tựu, cán cân thương mại nghiêng về phía Thái Lan với thâm hụt 2,61 tỷ USD là một thách thức lớn. Nguyên nhân chính bao gồm sự phụ thuộc vào hàng hóa nhập khẩu từ Thái Lan như ô tô, 机器, và linh kiện điện tử, trong khi xuất khẩu của Việt Nam sang Thái Lan vẫn chưa đủ đa dạng và cạnh tranh. Đặc biệt, sự tăng trưởng mạnh của nhóm hàng máy vi tính và linh kiện (tăng 107%) là điểm sáng, nhưng các mặt hàng truyền thống như dầu thô và rau quả lại giảm sâu, làm hạn chế tổng kim ngạch xuất khẩu.

Để giải quyết vấn đề này, Việt Nam cần tập trung vào các giải pháp chiến lược:

• Đa dạng hóa sản phẩm xuất khẩu: Tăng cường xuất khẩu các mặt hàng giá trị gia tăng như dệt may, thủy sản chế biến, và sản phẩm công nghệ cao thay vì chỉ tập trung vào nguyên liệu thô. 例如, việc đẩy mạnh xuất khẩu các sản phẩm dệt may đạt chuẩn quốc tế có thể tận dụng lợi thế từ các hiệp định FTA.

• Thúc đẩy sản xuất nội địa: Đầu tư vào công nghiệp hỗ trợ để giảm phụ thuộc vào linh kiện nhập khẩu, đặc biệt trong ngành ô tô và điện tử. Chính phủ có thể khuyến khích các doanh nghiệp nội địa hợp tác với Thái Lan để xây dựng chuỗi cung ứng khu vực.

• Tăng cường xúc tiến thương mại: Tổ chức các hội chợ, triển lãm tại Thái Lan để quảng bá sản phẩm Việt Nam, đặc biệt là các mặt hàng nông sản như cà phê, tiêu, và thủ công mỹ nghệ. Các chương trình xúc tiến thương mại trực tuyến cũng nên được đẩy mạnh để tiếp cận người tiêu dùng Thái Lan.

• Nâng cao năng lực cạnh tranh: Đào tạo nhân lực và cải tiến công nghệ để nâng cao chất lượng sản phẩm, từ đó cạnh tranh trực tiếp với hàng hóa Thái Lan trên thị trường quốc tế.

Tiềm Năng Phát Triển Bền Vững

Trong bối cảnh chuyển đổi số và kinh tế xanh đang trở thành xu hướng toàn cầu, Việt Nam và Thái Lan có cơ hội hợp tác sâu hơn trong các lĩnh vực như năng lượng tái tạo, công nghệ sạch, và sản xuất bền vững. 泰国, với kinh nghiệm trong sản xuất năng lượng sinh học từ mía đường và quản lý tài nguyên, có thể hỗ trợ Việt Nam trong việc phát triển các dự án xanh như điện mặt trời và điện gió. 对面的, Việt Nam với nguồn lao động dồi dào và thị trường tiêu thụ tiềm năng có thể trở thành đối tác chiến lược của Thái Lan trong khu vực.

Ngoài ra, hai nước cũng có thể khai thác tiềm năng du lịch và văn hóa để bổ sung cho quan hệ thương mại. Thái Lan nổi tiếng với du lịch biển và văn hóa ẩm thực, trong khi Việt Nam thu hút du khách bằng di sản văn hóa đa dạng và cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp. Các chương trình giao lưu văn hóa, kết nối du lịch giữa hai nước sẽ không chỉ tăng cường hiểu biết lẫn nhau mà còn thúc đẩy trao đổi hàng hóa và dịch vụ. 例如, việc tổ chức các tour du lịch kết hợp giữa hai nước hoặc quảng bá ẩm thực Việt tại Thái Lan có thể là bước khởi đầu hiệu quả.

Vai Trò Của Chính Phủ và Doanh Nghiệp

Để tận dụng tối đa tiềm năng hợp tác, vai trò của chính phủ và doanh nghiệp là vô cùng quan trọng. Chính phủ Việt Nam cần tiếp tục đàm phán để mở rộng các hiệp định thương mại, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) tiếp cận thị trường Thái Lan thông qua các chính sách ưu đãi thuế và hỗ trợ tài chính. Trong khi đó, doanh nghiệp cần chủ động tìm kiếm đối tác Thái Lan, tham gia các hội thảo kinh doanh, và đầu tư vào nghiên cứu thị trường để hiểu rõ nhu cầu của người tiêu dùng Thái.

Ngành logistics cũng là một lĩnh vực cần được chú trọng. Với vị trí địa lý thuận lợi, cả hai nước có thể hợp tác để phát triển cơ sở hạ tầng giao thông và cảng biển, giảm chi phí vận chuyển và thời gian giao hàng. Việc kết nối các tuyến vận tải đường bộ, đường biển giữa Việt Nam và Thái Lan sẽ giúp tăng cường hiệu quả thương mại song phương.

Tác Động Kinh Tế Xã Hội

Quan hệ thương mại sôi động giữa Việt Nam và Thái Lan không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn tạo ra tác động tích cực đến xã hội. Sự gia tăng đầu tư từ Thái Lan đã tạo ra hàng ngàn việc làm cho lao động Việt Nam, đặc biệt tại các khu công nghiệp ở miền Nam và miền Trung. Đồng thời, sự hiện diện của hàng hóa Thái Lan như ô tô và điện gia dụng đã nâng cao chất lượng cuộc sống của người tiêu dùng Việt Nam.

然而, thâm hụt thương mại cũng đặt ra thách thức về việc bảo vệ ngành sản xuất trong nước. Nếu không kiểm soát tốt, sự phụ thuộc vào hàng hóa nhập khẩu có thể làm suy yếu các ngành công nghiệp nội địa. Do đó, cần có chính sách cân bằng để vừa thúc đẩy hợp tác vừa bảo vệ lợi ích quốc gia.

Kịch Bản Tương Lai

Nhìn về tương lai, kim ngạch thương mại song phương có thể đạt mức 20-25 tỷ USD vào cuối năm 2025 nếu hai nước tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng hiện tại và giải quyết hiệu quả các vấn đề thâm hụt. Các lĩnh vực như công nghệ số, y tế, và giáo dục cũng có thể trở thành điểm sáng mới trong hợp tác. 例如, Thái Lan có thể chia sẻ kinh nghiệm trong phát triển y tế công cộng, trong khi Việt Nam cung cấp các giải pháp công nghệ thông tin tiên tiến.

Hơn nữa, sự ổn định chính trị và kinh tế tại cả hai nước sẽ là nền tảng vững chắc để thúc đẩy quan hệ thương mại. Các sáng kiến khu vực như RCEP và AEC sẽ tiếp tục là động lực, giúp hai nước không chỉ hợp tác song phương mà còn cùng nhau cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

Kết Luận

Quan hệ thương mại Việt Nam – Thái Lan đang trên đà phát triển mạnh mẽ, với kim ngạch đạt 12,3 tỷ USD chỉ trong 7 tháng đầu năm 2025, củng cố vị thế của Thái Lan là đối tác thương mại lớn nhất tại Đông Nam Á. Dù đối mặt với thách thức về thâm hụt thương mại, tiềm năng hợp tác trong tương lai vẫn rất rộng mở nhờ vào sự bổ trợ kinh tế giữa hai nước. Với các chiến lược đúng đắn như đa dạng hóa sản phẩm, đầu tư vào sản xuất nội địa, và hợp tác trong các lĩnh vực mới như kinh tế xanh và du lịch, mối quan hệ này hứa hẹn sẽ mang lại lợi ích lâu dài cho cả Việt Nam và Thái Lan. Trong bối cảnh khu vực ASEAN ngày càng hội nhập, sự hợp tác chặt chẽ giữa hai quốc gia sẽ không chỉ thúc đẩy phát triển kinh tế mà còn góp phần nâng cao vị thế của cả hai trên trường quốc tế.