Vận tải đa phương thức là gì? Có bao nhiêu loại vận tải đa phương thức? Tất cả những thắc mắc trên sẽ được chúng tôi giải đáp trong bài viết sau đây.
Vận tải đa phương thức là gì?
Vận tải đa phương thức (Multimodal transport) là hình thức vận tải hàng hóa bằng ít nhất hai phương thức vận tải khác nhau trở lên.
Vận tải đa phương thức (VTĐPT) hoạt động nhằm mục đích giao nhận hàng hóa thông qua nhiều kênh khác nhau như đường bộ, đường sắt, đường thủy và đường hàng không.
Trong suốt quá trình chuyên chở từ nước này sang nước khác, vận tải đa phương thức dựa trên cơ sở một hợp đồng, một chứng từ vận tải, một chế độ trách nhiệm và chỉ có một người phụ trách về hàng hóa.
Ngày nay, vận tải đa phương thức đang dần trở thành một phương thức vận tải phổ biến bên cạnh các phương thức vận tải thông thường nhờ tính đa dạng có thể đáp ứng được nhiều đòi hỏi trên thị trường vận tải hàng hóa.
>>>
Các quy định về vận tải đa phương thức
Sau khi tìm hiểu vận tải đa phương thức là gì, mời quý đọc giả theo dõi những quy định về loại hình vận tải này trên thị trường quốc tế nói chung và tại Việt Nam nói riêng.
Quy định trên quốc tế
Định nghĩa về VTĐPT trên được nêu trong công ước của của Liên hợp quốc về vận tải hàng hóa đa phương thức quốc tế trong một hội nghị tại Geneva ngày 24/8/1980 (UN Convention on the International Multimodal Transport of Goods, 1980).
Tiếp đó Ủy ban của Liên hợp quốc về thương mại và phát triển (UNCTAD) đã cùng Phòng thương mại quốc tế (ICC) đưa ra bản quy tắc chung về chứng từ vận tải đa phương thức (UNCTAD ICC Rules for Multimodal Transport Documents) có hiệu lực từ 1/1/1992.
Công ước Geneva 1980 cũng định nghĩa người kinh doanh vận tải đa phương thức (Multimodal Transport Operator – MTO) là “Một người tự mình hoặc thông qua một người khác thay mặt mình kí một hợp đồng vận tải đa phương thức và hoạt động như là một bên chính chứ không phải là một đại lý hay là người thay mặt người gửi hàng hay những người chuyên chở tham gia vận tải đa phương thức và chịu trách nhiệm thực hiện hợp đồng”.
Quy định tại Việt Nam
Tại Việt nam, những vấn đề liên quan đến VTĐPT được quy định trong một số văn bản pháp luật sau:
- Nghị định 125/2003/NĐ-CP, và Thông tư số 10/2004/TT-BGTVT ngày 23/6/2004 hướng dẫn thi hành;
- Nghị định 87/2009/NĐ-CP về vận tải đa phương thức;
- Thông tư 45/2011/TT-BTC về quy định thủ tục hải quan đối với hàng hóa vận tải đa phương thức quốc tế;
- Công văn 3038/TCHQ-GSQL thực hiện Thông tư 45/2011/TT-BTC;
- Nghị định số 89/2011/NĐ-CP sửa đổi bổ sung Nghị định 87/2009/NĐ-CP.
Nghị định 87/2009/NĐ-CP quy định các doanh nghiệp, hợp tác xã Việt Nam chỉ được kinh doanh vận tải đa phương thức quốc tế khi có đủ các điều kiện sau đây:
- Có Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh trong đó có đăng ký ngành nghề kinh doanh vận tải đa phương thức quốc tế;
- Duy trì tài sản tối thiểu tương đương 80.000 SDR hoặc có bảo lãnh tương đương;
- Có bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp vận tải đa phương thức hoặc có bảo lãnh tương đương;
- Có Giấy phép kinh doanh vận tải đa phương thức quốc tế.
Ngày 10/10/2011, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Nghị định số 89/2011/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Điều 6, Điều 7 của Nghị định số 87/2009/NĐ-CP nêu trên. Theo đó, Doanh nghiệp Việt Nam muốn đề nghị cấp Giấy phép kinh doanh vận tải đa phương thức quốc tế, phải gửi hồ sơ đến Bộ Giao thông vận tải. Hồ sơ bao gồm:
- Đơn đề nghị cấp Giấy phép kinh doanh vận tải đa phương thức quốc tế;
- Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh có chứng thực trong đó có đăng ký ngành nghề kinh doanh vận tải đa phương thức quốc tế;
- Xác nhận giá trị tài sản doanh nghiệp của cơ quan tài chính hoặc bảo lãnh tương đương.
>>> Xem thêm: Quy định về vận tải hàng siêu trường siêu trọng
Đặc điểm của vận tải đa phương thức
- Vận tải đa phương thức có ít nhất 2 phương thức vận chuyển;
- Việc vận chuyển của các đơn vị xếp dỡ tiêu chuẩn trong chuỗi vận chuyển door to door một cách liên tục;
- Bao bì hàng hoá không được mở khi thay đổi phương tiện vận tải dù sử dụng những phương thức vận tải khác nhau trong suốt quá trình vận chuyển ;
- Người kinh doanh vận tải đa phương thức sẽ là người phải chịu trách nhiệm đối với hàng hoá trong quá trình vận chuyển từ lúc nhận hàng đến khi chuyển giao xong hàng hoá đến người nhận;
- Có một số tổ chức vận tải đơn giản hoá được các chứng từ và giá thành khi thực hiện vận chuyển;
- Đảm bảo được việc vận chuyển hàng hoá một cách liên tục trên tất cả các tuyến với chi phí hiệu quả. Đáp ứng được đầy đủ nhu cầu của chủ hàng, dựa trên cơ sở đơn giản hoá về chứng từ.
Các hình thức vận tải đa phương thức
Một số hình thức vận tải đa phương thức phải kể đến trên thị trường như:
Vận tải đường biển – vận tải đường hàng không (Sea – Air)
Vận tải đường biển – đường hàng không là mô hình phát huy tối đa về tính nhanh chóng. Phương thức này không chỉ đảm bảo hàng hóa được vận chuyển với số lượng lớn bằng đường biển, mà còn đảm bảo sự nhanh chóng bằng đường hàng không. Vừa giải quyết bài toán kinh tế, vừa phát huy tối đa về thời gian giao nhận hàng. Các loại hàng hóa có thể sử dụng hình thức này là những loại hàng có tính thời vụ hoặc giá trị cao như đồ điện tử, quần áo, đồ chơi, giày dép,…
Khi hàng hóa được vận chuyển bằng đường biển đến cảng rồi tới tay người nhận ở sâu trong đất liền, để đảm bảo tính thời vụ và nhanh chóng, đường hàng không là phương tiện tốt nhất để tối ưu việc vận chuyển hàng hóa.
>>> Xem thêm: CO là gì? Những điều cần biết về CO
Vận tải đường bộ – vận tải hàng không (Road – Air)
Vận tải đường bộ – hàng không là mô hình kết hợp giữa tính linh hoạt cơ động và tốc độ. Người ta sử dụng ô tô để tập trung hàng về các cảng hàng không và chở đến nơi giao hàng ở các địa điểm khác.
Ô tô được sử dụng trong đoạn đầu và cuối của quá trình này. Nhờ đó, việc giao nhận hàng hóa bằng hình thức này mang tính linh hoạt cao, đáp ứng cho việc thu gom, tập trung hàng về đầu mối là sân bay, phục vụ cho các tuyến bay đường dài.
Vận tải đường sắt – vận tải bộ (Rail – Road)
Vận tải đường sắt và vận tải bộ là sự kết hợp giữa tính an toàn và tốc độ. Loại hình vận tải này được sử dụng khá phổ biến ở các nước châu Mỹ và châu Âu.
Theo đó, người giao hàng sẽ đóng các gói hàng trong các trailer và được kéo đến nhà ga bằng các xe kéo là tractor. Tại ga tàu, các tractor được kéo lên các toa xe và chở đến ga đến. Khi tàu đến ga người nhận, họ sẽ sử dụng các tractor để kéo các trailer xuống và chở đến địa điểm giao hàng cho khách.
Vận tải đường sắt/ đường bộ/ vận tải nội thủy – vận tải đường biển (Rail/ Road/ Inland Waterway – Sea)
Đây là mô hình vận tải phổ biến được sử dụng để chuyên chở hàng hóa xuất nhập khẩu. Hàng hóa được vận chuyển bằng đường sắt, đường bộ hoặc đường nội thủy tới cảng biển của nước xuất khẩu. Sau đó, sẽ được vận chuyển bằng đường biển tới nước nhập khẩu, rồi đến tay người nhận bằng đường sắt, đường bộ, đường nội thủy.
Mô hình này thích hợp trong việc vận chuyển các loại hàng hóa chở bằng container trên các tuyến vận chuyển mà không yêu cầu gấp về thời gian.
Mô hình cầu lục địa (Land Bridge)
Qua mô hình này, hàng hóa sẽ được vận chuyển bằng đường biển, vượt qua các đại dương để đến với các cảng ở một lục địa nào đó cần phải chuyển qua chặng đường trên đất liền để đi tiếp bằng đường biển đến châu lục khác.
Vận chuyển trên đất liền được ví như cầu nối giữa các vùng biển hay các đại dương.
Ngoài các hình thức vận tải trên, doanh nghiệp xuất nhập khẩu còn có thể vận chuyển hàng hóa bằng cách Mini Bridge (Container được vận chuyển từ cảng một nước này qua cảng nước khác, sau đó vận chuyển bằng đường sắt đến một thành phố cảng thứ hai của nước đến theo một vận đơn đi suốt do người chuyên chở đường biển cấp) hoặc Micro Bridge (Tương tự như Mini Brigde, khác ở chỗ nơi đến cuối cùng không phải là thành phố cảng mà là khu công nghiệp hay trung tâm thương mại trong nội địa).
>>> Xem thêm: TEU là gì? Cách sử dụng TEU trong hoạt động của cảng
Vai trò của vận tải đa phương thức
Vận tải đa phương thức đang là xu thế trong ngành logistics hiện nay. Đó chính là cầu nối giúp các hoạt động thương mại diễn ra nhanh chóng và hiệu quả. Một số vai trò của VTĐPT có thể kể đến như:
- VTĐPT tăng khả năng cạnh tranh về giá và chất lượng sản phẩm, giúp giảm chi phí vận chuyển và thời gian vận chuyển, đồng thời giảm chi phí sản xuất hàng hóa.
- VTĐPT giúp đạt được hiệu quả kinh tế và mở rộng mạng lưới vận tải do hình thức này có thể được sử dụng để chuyên chở khối lượng hàng hóa lớn.
- VTĐPT giúp doanh nghiệp tiếp cận nhanh hơn với thị trường. Ngoài thị trường trong nước còn có thị trường nước ngoài. Từ đó, thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng và khuyến khích thương mại quốc tế phát triển.
Kết luận
Trên đây là những nội dung chia sẻ về vận tải đa phương thức là gì và các hình thức hoạt động của nó.
Theo dõi Cường Quốc Logistics để cập nhật những tin tức hữu ích bạn nhé!
Công ty TNHH Giao nhận vận tải Cường Quốc
Địa chỉ trụ sở: 68/18 Đào Duy Anh, Phường 9, Quận Phú Nhuận, TPHCM.
Văn phòng: Tầng 7, Tòa Nhà Parami, 140 Bạch Đằng, Phường 2, Quận Tân Bình, TP.HCM
Hotline: 0972 66 71 66
Email: info@cuongquoclogistics.com
Website: https://cuongquoclogistics.com/
